Những điểm nổi bật trong đợt sáp nhập tỉnh thành năm 2025

Đợt sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 tại Việt Nam đánh dấu một cột mốc quan trọng trong cải cách hành chính, nhằm tinh gọn bộ máy, tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Theo Nghị quyết 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cả nước sẽ giảm từ 63 tỉnh, thành xuống còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Dưới đây là 3 điểm mới nổi bật trong đợt sáp nhập này:

1. Số tỉnh thành ít nhất trong lịch sử

Kể từ năm 1975 đến nay, Việt Nam đã trải qua nhiều lần điều chỉnh địa giới hành chính cấp tỉnh, bao gồm các đợt chia tách và sáp nhập. Tuy nhiên, đợt sáp nhập dự kiến diễn ra vào năm 2025 được xem là một dấu mốc đặc biệt, khi cả nước sẽ có số lượng tỉnh, thành phố ít nhất trong gần 50 năm qua.

Thời điểm đất nước thống nhất năm 1975, cả nước có tổng cộng 72 đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó miền Bắc gồm 28 tỉnh, thành phố và đặc khu; miền Nam có 44 tỉnh, thành phố. Qua nhiều đợt sáp nhập, đến năm 1978, con số này giảm xuống còn 38 tỉnh, thành.

Trong giai đoạn 1978–2008, bản đồ hành chính Việt Nam liên tục được điều chỉnh qua nhiều lần chia tách. Năm 1991, số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là 53; đến giai đoạn 1996–1997, con số này tăng lên 61. Năm 2003, Quốc hội thông qua việc chia tách một số tỉnh như: Đăk Lăk tách thành Đăk Lăk và Đăk Nông; Hậu Giang chia thành tỉnh Hậu Giang và TP Cần Thơ; Lai Châu chia thành Lai Châu và Điện Biên – nâng tổng số lên 64 tỉnh, thành.

Tháng 5 năm 2008, Quốc hội quyết định mở rộng địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội bằng việc sáp nhập toàn bộ tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh (thuộc tỉnh Vĩnh Phúc) và 4 xã của huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) vào TP Hà Nội. Sau điều chỉnh, cả nước còn 63 tỉnh, thành và giữ ổn định số lượng này suốt 17 năm qua.

So với các lần trước, đợt sáp nhập năm 2025 có quy mô lớn nhất và được triển khai đồng loạt trên toàn quốc, thay vì tiến hành theo từng giai đoạn. Theo đề án, số lượng tỉnh, thành sẽ giảm gần một nửa – từ 63 xuống còn 34, tức còn thấp hơn cả mốc 38 tỉnh, thành vào năm 1978.

Việc giảm hơn 40% số đơn vị cấp tỉnh sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức bộ máy tinh gọn, tiết kiệm chi phí hành chính, đồng thời thúc đẩy phân bố lại không gian phát triển vùng miền hợp lý hơn.

*Nguồn: Nghị quyết 60 của Hội nghị lần thứ 11 Ban chấp hành Trung ương khóa 13

2. Hình thành các siêu đô thị quy mô lớn

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong việc tái cấu trúc các đơn vị hành chính, đặc biệt là với quy mô đô thị lớn trên cả nước. Các thành phố trực thuộc Trung ương không chỉ thay đổi về địa giới mà còn bứt phá mạnh mẽ về diện tích, dân số và vai trò kinh tế - hành chính.

TP Hồ Chí Minh là địa phương có sự thay đổi nổi bật nhất. Từ quy mô ban đầu là 9,5 triệu dân trên diện tích khoảng 2.000 km², sau khi sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, thành phố sẽ mở rộng thành siêu đô thị rộng 6.770 km², với dân số lên tới 13,5 triệu người. Đây là đô thị đông dân nhất cả nước và cũng trở thành thành phố có diện tích lớn thứ hai trong nhóm sáu đô thị trực thuộc Trung ương, vượt gấp đôi diện tích Hà Nội hiện tại. Lần đầu tiên, một đô thị sẽ đồng thời sở hữu hai sân bay: Tân Sơn Nhất và Côn Đảo, tạo ra lợi thế vượt trội về kết nối và phát triển vùng.

Tại miền Bắc, Hải Phòng sẽ hợp nhất với Hải Dương để trở thành thành phố Hải Phòng mới, có diện tích gần 3.200 km² và dân số 4,1 triệu người. Sự hợp nhất này giúp Hải Phòng nâng cao vai trò là trung tâm công nghiệp – cảng biển của khu vực Bắc Bộ.

Đà Nẵng cũng ghi nhận bước tiến vượt bậc khi sáp nhập với tỉnh Quảng Nam, hình thành một đô thị mới có diện tích lên tới 11.800 km² và dân số 2,8 triệu người. Với quy mô này, Đà Nẵng trở thành thành phố có diện tích lớn nhất trong sáu đô thị trực thuộc Trung ương, tạo điều kiện để phát triển toàn diện từ ven biển đến vùng núi, từ công nghiệp đến du lịch.

Ở miền Tây Nam Bộ, thành phố Cần Thơ sẽ hợp nhất với Sóc Trăng và Hậu Giang, hình thành thành phố Cần Thơ mới có diện tích 6.300 km² và dân số khoảng 3,2 triệu. Đây sẽ là trung tâm kinh tế - giao thông quan trọng của vùng đồng bằng sông Cửu Long, với tiềm năng phát triển nông nghiệp hiện đại và hạ tầng logistics.

Đợt sáp nhập năm 2025 không chỉ mở rộng quy mô địa lý, mà còn đặt nền móng cho một chiến lược phát triển mới: hình thành các đô thị đa trung tâm, tích hợp lợi thế về địa hình, dân số và hạ tầng. Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, đây là một cuộc tái cơ cấu toàn diện về không gian kinh tế và phân bổ nguồn lực quốc gia, nhằm phục vụ cho phát triển vùng hiệu quả, đồng bộ và bền vững hơn trong tương lai.

3. Tỉnh Lâm Đồng rộng nhất cả nước

Sau đợt sáp nhập hành chính năm 2025, Lâm Đồng vươn lên trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất Việt Nam. Với việc hợp nhất ba tỉnh gồm Lâm Đồng, Bình Thuận và Đăk Nông, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có diện tích hơn 24.000 km², vượt xa tỉnh Nghệ An hiện nay – vốn đang dẫn đầu với 16.500 km².

Trong khi đó, Hưng Yên – Thái Bình sau khi hợp nhất sẽ trở thành tỉnh có diện tích nhỏ nhất cả nước với khoảng 2.500 km². Tuy nhiên, diện tích này vẫn lớn hơn tổng diện tích của ba tỉnh nhỏ nhất hiện tại là Bắc Ninh, Hà Nam và Hưng Yên cũ. Sự chênh lệch giữa tỉnh lớn nhất và nhỏ nhất sau sáp nhập được thu hẹp hơn so với trước kia, tuy nhiên vẫn ở mức đáng kể: Lâm Đồng mới rộng gấp gần 10 lần Hưng Yên mới.

Về dân số, Bắc Kạn hiện là tỉnh có dân số thấp nhất cả nước với 324.000 người. Sau sáp nhập, vị trí này sẽ chuyển sang tỉnh Lai Châu, với dân số khoảng 490.000 người. Thay đổi này phản ánh mục tiêu tái cấu trúc hợp lý, không chỉ về địa giới mà còn hướng đến cân bằng dân cư giữa các vùng miền.

Việc Lâm Đồng trở thành tỉnh rộng nhất cả nước đánh dấu một thay đổi quan trọng trong bản đồ hành chính Việt Nam. Đây không chỉ là sự thay đổi về quy mô, mà còn mở ra cơ hội mới trong phân bổ nguồn lực, phát triển liên vùng và xây dựng các cực tăng trưởng chiến lược trong giai đoạn phát triển tiếp theo của đất nước.

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Phương Bình. Quý khách hàng có thắc mắc vui lòng liên hệ: 0927.625.666 để được Luật sư tư vấn.