Gà lôi trắng là loài chim quý hiếm, có giá trị cao về mặt sinh học và được nhiều người quan tâm nuôi làm cảnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng việc mua bán, nuôi nhốt loài này có thể liên quan đến các quy định pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã. Nếu vi phạm, người nuôi hoặc bán có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự. Vậy pháp luật hiện hành quy định thế nào về việc nuôi, bán Gà lôi trắng?
Căn cứ Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 84/2021/NĐ-CP quy định về Danh mục các loài, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm bao gồm Gà lôi trắng như sau:
TT
Tên Việt Nam
Tên khoa học
LỚP CHIM
AVES
...
...
...
BỘ GÀ
GALLIFORMES
...
...
...
29
Gà lôi trắng
Lophura nycthemera
...
...
...
Như vậy, cá thể Gà lôi trắng loài động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc Nhóm IB. Gà lôi trắng thuộc lớp chim, bộ gà.
1. Bán, nuôi Gà lôi trắng là hành vi vi phạm pháp luật
Căn cứ khoản 1 và điểm Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 64 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 và được sửa đổi bởi khoản 16 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2025 quy định về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm như sau:
1. Người nào vi phạm quy định về bảo vệ động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ hoặc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ;
b) Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của động vật quy định tại điểm a khoản này;
c) Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép ngà voi có khối lượng từ 02 kilôgam đến dưới 20 kilôgam; sừng tê giác có khối lượng từ 50 gam đến dưới 01 kilôgam;
d) Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp mà không thuộc loài quy định tại điểm a khoản này với số lượng từ 03 cá thể đến 07 cá thể lớp thú, từ 07 cá thể đến 10 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 10 cá thể đến 15 cá thể động vật lớp khác;
đ) Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 03 cá thể đến 07 cá thể lớp thú, từ 07 cá thể đến 10 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 10 cá thể đến 15 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm d khoản này;
e) Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật hoặc tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của động vật có số lượng dưới mức quy định tại các điểm c, d và đ khoản này nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
a) Số lượng động vật hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 03 cá thể đến 07 cá thể lớp thú, từ 07 cá thể đến 10 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 10 cá thể đến 15 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
b) Số lượng động vật hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 08 cá thể đến 11 cá thể lớp thú, từ 11 cá thể đến 15 cá thể lớp chim, bò sát hoặc từ 16 cá thể đến 20 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm d khoản 1 Điều này;
i) Buôn bán, vận chuyển qua biên giới;
Theo đó, thực hư đi tù 6 năm vì nuôi Gà lôi trắng như sau:
Gà lôi trắng loài động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc Nhóm IB. Gà lôi trắng thuộc lớp chim, bộ gà.
Hành vi
Mức phạt tù
Nuôi Gà lôi trắng
Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm
Nuôi Gà lôi trắng số lượng từ 07 đến 10 con hoặc số lượng từ 11 đến 15 con
Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm
Buôn bán, vận chuyển Gà lôi trắng qua biên giới
Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm
Ngoài ra, tùy vào trường hợp cụ thể tại Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, mức phạt tù đối với tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm có thể lên tới 15 năm tù.
2. Bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được quy định ra sao?
Căn cứ Điều 5 Nghị định 06/2019/NĐ-CP quy định về bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm như sau:
- Hoạt động săn, bắn, bắt, khai thác, nuôi, nhốt, giết, tàng trữ, chế biến, vận chuyển, buôn bán các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm không được ảnh hưởng tiêu cực đến sự tồn tại, sinh trưởng, phát triển của loài đó trong tự nhiên.
- Mọi hoạt động săn, bắn, bắt, khai thác, nuôi, nhốt, giết, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán, chế biến, quảng cáo, trưng bày, xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập mẫu vật các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm phải được quản lý, đảm bảo nguồn gốc hợp pháp.
- Khu vực sinh cảnh sống thường xuyên, tập trung của các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được nghiên cứu làm cơ sở để thành lập các khu rừng đặc dụng.
- Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất, xây dựng công trình, điều tra, thăm dò, nghiên cứu, tham quan, du lịch và các hoạt động khác trong các diện tích rừng có thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm phải thực hiện các quy định tại Nghị định này và quy định pháp luật khác có liên quan.
Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Phương Bình. Quý khách hàng có thắc mắc vui lòng liên hệ: 0927.625.666 để được Luật sư tư vấn.